Angelina van Sas (45) had een heftige jeugd doordat haar vader verslaafd en gewelddadig was. Jarenlang was ze boos op hem, tot ze in therapie leerde om hem te vergeven. "Ik ben veel milder over hem gaan denken."
"Zeer turbulent en angstig, zo kan ik mijn jeugd het beste omschrijven. Al jong was ik volwassen, eigenlijk heb ik nooit onbezorgd kind kunnen zijn. Ik was enig kind en kan me niet herinneren dat ik met mijn ouders vroeger leuke dingen heb gedaan. Kerst vieren, een boswandeling maken, koekjes bakken: dat gebeurde bij ons niet. Mijn moeder en ik liepen altijd op eieren, want mijn vader kon om niets ontploffen. Voor mij was dat normaal. Pas toen ik later bij vriendinnetjes thuiskwam waar het wél gezellig en ontspannen was, besefte ik dat mijn thuissituatie helemaal niet gebruikelijk was."
"Mijn komst was ongepland. Pas na zeven maanden kwam mijn moeder erachter dat ze zwanger was. Stel op sprong moest er getrouwd worden. Later hoorde ik dat mijn vader helemaal niet op een kind zat te wachten. Ik weet niet anders dan dat hij van verslaving naar verslaving ging. Het begon met gokken, daarna ging hij erbij drinken en later kwamen de drugs. Mijn moeder had amper geld om boodschappen te doen, hij vergokte alles.
Ze durfde niet bij hem weg te gaan, ze was bang voor zijn onberekenbare gedrag en losse handjes. Er was veel huiselijk geweld in ons gezin. Mijn vader sloeg ons en als iets hem niet zinde, vloog het servies door de kamer. Als klein meisje stond ik een keer bij een messengevecht tussen mijn ouders. Doodeng, mijn basisgevoel van veiligheid viel al heel snel weg.
Vaak was mijn vader dagen van huis. Als hij dan weer terugkwam en zijn drugsroes begon uit te werken, dan wist ik dat er ellende op komst was. Het liefst ging ik dan zelf de deur uit. Ik leerde al vroeg om nooit met hem in discussie te gaan. Eén keer werd hij woest toen hij zag dat ik een sticker van mijn scooter had getrokken. Om zoiets kon hij al flippen. Net als dat hij mijn rapporten nooit goed genoeg vond, terwijl ik een goede leerling was."
"Op een nacht werd ik wakker van lawaai op de slaapkamer van mijn ouders. Mijn vader had weer een waas voor ogen en wilde mijn moeder met een honkbalknuppel slaan. Ik sprong ertussen en mepte mijn vader, vervolgens sloeg hij mij tegen mijn slaap. Mijn moeder trok me mee, samen zijn we toen naar familie gevlucht, waar we een tijd verbleven. Maar hun breuk was van korte duur, mijn moeder ging toch weer naar hem terug. Vanaf dat moment hebben ze elkaar vooral genegeerd.
Ik was achttien toen ik mijn vader op een nacht niet had horen thuiskomen. Dat vond ik vreemd, want normaal gesproken werd ik daar altijd wakker van. Ik liep naar zijn slaapkamer en zei: 'Hey pa!' Geen reactie, dus ik tikte hem aan. Toen zag ik pas dat hij helemaal blauw was aangelopen. Ik rende naar beneden, waar mijn moeder rustig op de bank zat te wachten op de huisarts. Ze wist het al, en ik zag de opluchting op haar gezicht. Nu pa was overleden, had zij haar leven terug. Ik was verdrietig over zijn dood. Maar ik miste vooral de vader die ik nooit had gehad, en alles wat hij mij niet had kunnen geven. Liefde, warmte, stabiliteit, en hem horen zeggen dat hij van mij hield en trots op mij was."
"In de jaren daarna was ik boos op mijn vader, om alles wat hij ons had aangedaan. Hoe had hij mijn moeder en mij zo slecht kunnen behandelen? Dat vrat me op vanbinnen. Ik weet nog dat ik een keer met zijn foto naar een paragnost ging. Die zag zijn foto en ging meteen op haar knieën. Ze zei dat mijn vader mij om vergiffenis vroeg. Maar dat kon ik toen niet, ik weigerde het. Ik zat vast in oude patronen. Ik kreeg mijn eerste vriendje, die mij ook slecht behandelde. En ik accepteerde dat, want ik was het niet anders gewend."
"Ondertussen moederde ik over mijn moeder. Ik regelde dingen in huis en kookte voor haar. Ik voelde me heel erg verantwoordelijk voor haar, zij was eerder mijn kind dan andersom. Dit moederen hield ik heel lang vol, en eigenlijk liep ik mezelf voorbij. Vijf jaar geleden kwam ik op een punt waarop ik dacht: ik moet hiermee stoppen en voor mezelf kiezen.
Juist toen werd ik gebeld door een kennis van mijn moeder. Ze zei dat het helemaal niet goed met haar ging. Ik reed er naartoe en trof mijn moeder aan in een psychose. Ze kraamde wartaal uit, deed alsof ze een meisje van negen was. Precies de leeftijd waarop er bij haar veel nare dingen zijn gebeurd. Haar slechte jeugd kwam er tijdens die psychose uit. De crisisdienst kwam, maar ze vonden het niet nodig om haar op te nemen. Ik kon mijn moeder niet in de steek laten, dus natuurlijk ging ik weer voor haar zorgen, naast mijn fulltime baan.
Mijn emmer raakte vol. Vier jaar geleden belandde ik zelf in een depressie. Ik durfde amper meer naar buiten te gaan of mensen onder ogen te komen, omdat ik bang was dat ze mij iets wilden aandoen. In de auto voor een stoplicht kreeg ik flashbacks naar hoe mijn vader mij een keer van de trap had geduwd en die keer dat hij mij uit een raam had gehangen. Als in een film zag dat dan weer voor me.
Ik volgde diverse therapieën om mijn jeugdtrauma's te verwerken, zoals PTSS- en schematherapie, later heb ik nog paardentherapie gehad. Het was pittig om oude wonden open te rijten en terug te gaan naar pijnlijke momenten, maar ik voelde me wel steeds lichter worden. En beetje bij beetje lukte het mij om mijn vader te vergeven."
"Inmiddels is mijn vader al 27 jaar overleden. En hoezeer hij mij ook gekwetst heeft, hij is en blijft mijn vader. Ik ben veel milder over hem gaan denken. Ook hij is slecht behandeld in zijn jeugd. Dat is geen excuus, maar ik snap wel beter waarom hij niet in staat was om mij te geven waar ik behoefte aan had. Hij herhaalde wat hem geleerd was door zijn disfunctionele ouders. Ik heb veel gemist in mijn jeugd, vooral liefde en steun. Maar mijn ouders hebben zelf ook geen goed voorbeeld gehad. Ik moest me daarbij neerleggen en het accepteren, om zelf verder te kunnen.
Nooit meer wil ik met boosheid aan mijn vader denken. Hem vergeven geeft mij rust. Ik voel me vrij sinds ik het verleden achter me heb gelaten. Ook mijn moeder heb ik meer los kunnen laten. Het gaat nu goed met haar en we hebben geregeld contact, maar ik probeer me minder verantwoordelijk voor haar te voelen. Die zorg wil ik niet meer, het is fijner om een gelijkwaardige relatie te hebben."
"Sinds ik mijn vader heb vergeven, heb ik het gevoel dat hij vaker bij me is. Graag had ik meer leuke dingen met hem gedaan of van hem gehoord dat hij van mij hield. Vroeger heb ik hem weleens een brief geschreven waarin ik zei dat ik dat zo miste. Daar heeft hij nooit op gereageerd. Hij was zo beschadigd, hij wist waarschijnlijk niet wat hij hiermee aan moest. Het gebrek aan een vader heeft een leegte bij mij achtergelaten en niets kan dat opvullen. Ik denk vaak aan hoe het zou zijn geweest als hij langer had geleefd. Of we dan nader tot elkaar waren gekomen.
Ik doe veel vrijwilligerswerk. Zo heb ik tijdens corona kaartjes geschreven voor de zorg, gekookt voor ouderen, kerstpakketten rondgebracht, soep uitgedeeld aan daklozen en ga zo maar door. Me inzetten voor de samenleving en mensen helpen maakt mij blij. Ik voel me gezegend dat ik dat mag doen en het geeft me energie. Mijn vader zou trots op me zijn geweest als hij dit kon zien. Ik mis hem, dat meen ik echt."
Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Nooit Meer-tag hieronder en vervolgens linksboven op 'Volgen'.
Wil jij ook je verhaal kwijt en vertellen wat je 'nooit meer' wil meemaken, doen of juist laten? We zijn benieuwd naar jouw verhaal. Mail ons op weekendmagazine@rtl.nl
Altijd weten wat er speelt? Download de gratis RTL Nieuws-app en blijf op de hoogte.